اصول نورپردازی فضاهای داخلی ساختمان
در طراحی داخلی، نورپردازی اصل بسیار مهمی است. نورپردازی، سبب بهتر دیده شدن کار خواهد شد و زیبایی طراحی را دو چندان می کند. استفاده از نورهای مخفی، در طراحی داخلی آپارتمانها امروزه بسیار رایج است. نورپردازی داخلی ساختمان یکی از مهمترین نکاتی است که در طراحی داخلی منازل و خانههای مسکونی باید به آن دقت نمود.
در یک خانه، تمام فضاها مهم هستند و نمیتوان گفت اتاق خواب ارزش کمتری دارد یا طراحی سرویس بهداشتی مهم نیست. بلکه ممکن است در نظر هر فردی، یک فضا از اهیمت ویژه برخوردار باشد و فضاهای دیگر از اهیمت کمتر. بنابراین طراح، باید در هر طراحی، بهترین عملکرد خود را پیاده سازی نماید. اتاق نشیمن، محل غذاخوری، آشپزخانه، سرویس بهداشتی و … همگی در نظر یک طراح باید اهمیت داشته باشند.
در طراحی داخلی آپارتمان، استفاده از نور در سقف و دیوار، بسیار چشمگیر است. در فضای نشمین، استفاده از لامپ با شکل هندسی در سقف و استفاده از نورهای مخفی پشت تلوبزیون باعث ایجاد تفاوت با سایر فضاها شده است. نورپردازی علاوه بر اینکه سبب روشنایی فضا میشود و آن را از تاریکی خارج میکند، از عناصر مهم دکوراسیونی است که میتواند آرامش و راحتی را برای فضا به همراه داشته باشد.
نورپردازی اتاق نشیمن
در کل نورپردازی اتاق نشیمن شامل روشنایی عمومی، نورپردازی متمرکز و نورپردازی محدود میشود، روشنایی عمومی یا همان نورپردازی از سقف برای روشن کردن اتاق نشیمن کفایت میکند و مقدار نسبتاً کمی از نور را در منطقه وسیعی انتشار میدهد. نورپردازی متمرکز آن دسته از نورپردازی است که تنها بر یک قسمت خاص تمرکز داشته و آن قسمت را روشن و برجسته میکند. نورپردازی محدود باعث میشود در زمانی که تمام اتاق تاریک است بتوانیم تنها یک قسمت خاص را روشن کنیم. شاید بهتر است همزمان از سه نوع نورپردازی در اتاق نشیمن استفاده شود تا بنا به نیاز از هر یک از آنها استفاده شود.
نورپردازی اتاق غذاخوری
مانند اغلب فضاهای خانه در اتاق غذاخوری نیز نور طبیعی ایده آل ترین نوع نور است. لوستر در این فضا باید دقیقاً بالای میز غذاخوری نصب شود تا سطح میز را کاملاً روشن نماید و افراد به بهترین وجه ببینند که چه چیزی میخورند. میتوانید با استفاده از شمع در اتاق غذاخوری خصوصاً روی میز غذاخوری جلوه رمانتیکی در این فضا ایجاد کنید. قسمتهایی از فضا هستند که به طور طبیعی تاریکتر و به دلیل ساختارشان نور نمیتواند به آن قسمت نفوذ کند، بنابراین نیاز به توجه بیشتری در نورپردازی دارند. لامپها عناصری هستند که به اتاق غذاخوری شخصیت میدهند. بوفه، میز غذاخوری و میز کناری از عناصری هستند که حتماً باید نورپردازی مخصوص خودشان را داشته باشند.
انواع نورپردازی در اتاق غذاخوری
لوستر
مهمترین چراغ معمولاً در اتاق غذاخوری لوستر است. لوستر اتاق غذاخوری باید متناسب با سبک دکوراسیون و اندازه اتاق انتخاب و در مرکز اتاق نصب شود.
نورپردازی پا یین تاب
نور پایین عمدتاً نقش برجسته سازی قسمتهای خاص اتاق غذاخوری مانند آثار هنری یا میزهای خاص را به عهده دارد. این نورپردازی را میتوان با استفاده از هالوژنها به وجود آورد.
نوپردازی ملایم
هدف اصلی این نوع نورپردازی ایجاد فضایی آرام و تسکین دهنده برای ساکنین فضاست. میتوانید با قراردادن یک آباژور زیبا در جایی مناسب از فضا، این نورپردازی را تامین کرد.
نورپردازی در سرویس بهداشتی
بهترین نوع نورپردازی در سرویس بهداشتی آن دستهای از نورها می باشندهستند که باعث شوند افراد بتوانند چهره خود را به صورت واضح در آینه سرویس بهداشتی مشاهده نمایند. این نور باید شرایطی بدون سایه و هرگونه تغییر ایجاد کند تا فرد بتواند به راحتی چهره خود را برای آرایش در آینه ببیند.
نوع چراغ ها و وسایل روشنایی و محل نصب آنها در سرویس بهداشتی نیز حائز اهمیت است. چراغهایی میتوانند نوری طبیعی و کافی تولید کنند که مخصوص نورپردازی سرویس بهداشتی و آینه آن تولید شده باشند. چراغها را باید جایی نصب کنید که کمترین سایه را زیر چشمها و گردن افراد ایجاد کنند. افراد باید بتوانند پیشانی و گونههای خود را با حداکثر وضوح ببینند.
برای سرویسهای بهداشتی کوچک همین میزان نورپردازی کافیست اما هر چه سرویس بهداشتی بزرگتر باشد نورپردازی مفصلتر و بیشتری شامل هالوژنها و چراغهای سقفی نیاز خواهد بود. نورپردازی سرویس بهداشتی نباید در رنگ فضا هیچ گونه تغییری ایجاد کند و صرفاً جهت روشنایی استفاده میشود. برای ایجاد تصویر مطلوب استفاده از لامپهای فلورسنت را فراموش کنید. لامپهایی با نور سفید یا لامپهایی که نوری نزدیک به نور طبیعی خورشید دارند بهترین انتخاب برای سرویس بهداشتی هستند.
نور پردازی در نمای ساختمان
بدلیل کمرنگ بودن مبحث تخصصی روشنایی و نورپردازی در کنار دیگر مهارتهای رشته معماری، عمران، برق و طراحی شهری، کمتر شاهد رعایت استانداردهای روشنایی و اصول نورپردازی در فضاهای مختلف هستیم. متأسفانه علیرغم اهمیت اثر بخشی نورپردازی علمی بر سلامت جسم و روان، افزایش راندمان افراد و همچنین چشم نوازی هرچه بیشتر و موثرتر بر مؤلفههای معماری فضاهای داخلی و بیرونی، به این مهم کمتر توجه میشود و در اکثر موارد شاهد بکارگیری روشهای یکنواخت نورپردازی برای همه فضاها هستید.
رشته روشنایی و نورپردازی حرفهای است، (علمی و هنری)، تواماً با یکدیگر و نگاهی یک سویه و نگرشی غیر تخصصی به آن سبب میشود که تفاوت چشم گیری بین استانداردها و تأثیرات روشنایی طراحی و اجرا شده در ایران با جامعه پیشرفته جهانی وجود داشته باشد.
نور ماهیتی تفکیک ناپذیر از معماری داخلی و بیرونی است، البته مدیریت صحیح نور همگام با طراحی و معماری میتواند از بهترین و اقتصادیترین روشها برای افزایش شادابی و سرزندگی در محیط، آرامش، کارایی و حالات عاطفی افراد باشد، همچنین نورپردازی مناسب میتواند بر ویژگیهای خاص معماری، تأثیرات قابل ملاحظهای بگذارد.
منبع: عمران سافت